Cường giáp là gì ?
Cường giáp là tình trạng tuyến giáp hoạt động quá mức tạo ra quá nhiều hormone giáp (T3, T4) trong cơ thể.
Cường giáp biểu hiện như thế nào?
Các dấu hiệu và độ nặng của bệnh tùy thuộc vào thời gian và mức độ của tình trạng tăng tiết hormon giáp quá mức và tuổi của người bệnh. Người bệnh có thể gặp những triệu chứng sau:
- Cảm giác hồi hộp, đánh trống ngực, khó thở, đặc biệt khi gắng sức.
- Tăng tiết mồ hôi nhiều.
- Cảm giác nóng bức trong người: thích trời mát, tắm nhiều lần trong ngày.
- Thay đổi tính tình, dễ bị kích thích.
- Cảm giác lo lắng, khó ngủ hay mất ngủ.
- Khó tập trung, hay quên.
- Có thể rối loạn tâm thần.
- Run tay, yếu cơ, mau mỏi cơ khi vận động.
- Có thể liệt 2 chi dưới.
- Đi tiêu nhiều lần, tiêu chảy.
- Thấy cổ to ra, sờ thấy bướu giáp.
- Lồi mắt, chảy nước mắt, chói mắt, cảm giác cộm, bụi bay trong mắt.
- Phù trước xương cẳng chân.
Nguyên nhân gây cường giáp:
Những nguyên nhân thường gặp gây cường giáp bao gồm:
- Bệnh basedow.
- Bướu giáp đơn hoặc đa nhân hóa độc.
- Viêm giáp.
- Do điều trị hormone giáp quá liều.
- Do một số thuốc.
- Nhiễm độc giáp trong thai kì
Làm sao để chẩn đoán và đánh giá các biến chứng của cường giáp?
Người bệnh sẽ có các dấu hiệu của cường giáp và làm xét nghiệm máu chức năng tuyến giáp.
- Nồng độ thyroxin tự do (FT4) trong máu tăng cao
- TSH máu giảm thấp
- Siêu âm tuyến giáp: xem hình ảnh tuyến giáp và nguyên nhân
- Xạ hình tuyến giáp trong 1 số trường hợp chẩn đoán nguyên nhân gây cường giáp
- Một số cận lâm sàng khác như: điện tim, siêu âm tim, công thức máu, men gan, bilirubin máu, chức năng thận, ion đồ...nếu cần thiết để đánh giá ảnh hưởng của cường giáp lên các cơ quan trong cơ thể.
Điều trị cường giáp như thế nào?
- Chế độ ăn: hạn chế thức ăn có nhiều iod (rau câu, rong biển, muối iod...)
- Có 3 phương pháp điều trị cường giáp
- Nội khoa: thuốc kháng giáp tổng hợp.
- Iode đồng vị phóng xạ (131I)
- Phẫu thuật cắt tuyến giáp.
Tuỳ theo đặc điểm bệnh lý, tuỳ theo nguyên nhân gây cường giáp bác sĩ sẽ thảo luận với người bệnh để lựa chọn phương pháp điều trị thích hợp.
Các lưu ý gì khi sử dụng thuốc kháng giáp tổng hợp?
- Khi bệnh nhân đang dung thuốc kháng giáp tổng hợp như PTU hoặc Methimazol / Carbimazol có các triệu chứng sốt cao, đau họng hoặc nổi mẫn ngứa nhiều, vàng da …, có thể do tác dụng phụ của thuốc cần ngưng thuốc và tái khám ngay để bác sĩ đánh giá lại và hướng dẫn dung thuốc hoặc phương pháp khác điều trị
- Khi mang thai cần tái khám điều độ để điều chỉnh liều thuốc phù hợp cho người bệnh
Theo dõi như thế nào?
- Người bệnh cần theo dõi các dấu hiệu cường giáp có giảm sau điều trị hay không.
- Cần đi khám lại ngay nếu có dấu hiệu của tác dụng phụ nặng của thuốc: sốt, đau họng, mệt mỏi, vàng da, dị ứng...
- Tái khám định kỳ theo lịch hẹn của bác sĩ.